Hoe Antjen an ’t spiej’n kump
En doa loop ik dan, van de keuk’n nao de kamer en van de kamer nao de keuk’n. Ik wit niet wa’k zal doen. Allene in huus is niks gedaon. Antjen hef ’n paar daag’n vrie-of. Ze is nog mä net de boch van de weg umme en noe verveel ik mien al. Ze is veur twee daag’n nao eur vriendinne Nelly vertrokk’n. Op de légere schole hadd’n ze altied naost mekare in de banke ezèèt’n en d’r was altied vrienschap bliev’m bestaon, niet dat ze altied bie mekare aover de vloere komp, mä zo een-twee keer in ‘t joar zuuk ze mekare op.
Dus was Antjen vanmaarn mit de auto vertrokk’n en ze zol volg’ns plan maarn-aov’nd weer terugge wean.
Ik zol mien wel ’n keer redd’n en ik wol mien verduld ok nog is ’n keer niet laot’n kenn’, wat dach ze wel.
Dat ‘t toch ’n bes mense is bliekt wel uut ’t feit dat ze veur vandage al ’n bitjen èèt’n veur mien in de koelkaste ezet had, dan was ik vandage temens’n al onder de pann’. Mooi toch? Maarn zo’k zelf wel wat bie mekare zuuk’n. D’r bint altied nog wel wat eerpels die’k nog kan opbakk’n en in de diepvries lag nog wel ’n stuksien vleis, dat kwam allemaole wel goed.
Ik had eur van maarn nog uut ezwaaid, want ik gunne eur die paar vrieje daag’n van härte, zo vake geet ze ok niet uut. Mä noe ik allene thuus bin völt ’t mien op dat ’t toch wel ärg stille in huus is, akelig stille gewoon. Want mo’j weet’n dat ze normaal de kleppe altied lös hef, ze rebbelt de hele dag deur.
En noe? Ik schrikke d’r bietoer’n van, want noe heur ik dinger die’k normaal gesprook’n nooit heure. De deure die piept en ’t is net of de diepvrieskiste ok veul meer lawaai maakt as dat e anders dut en in de klokke zit veul meer lawaai dan anders, en ok die rotkatte löp de hele dag achter mien an te miauw’m.
Vädder is ’t eenzaam in huus en ik beginne eur noe al te miss’n.
’s Maarn gezellig koffie drink’n mit zien beij’n? Vandage dus niet, de koffie smaakt mien ok niet zoas anders en ik zitte doa mä aover mien kummetjen koffie hen te koekeloer’n en ik nemme d’r as troost mä ’n paar kletskopp'n extra bie. Mä ’t blif stille en ’t blif eenzaam.
Nao de koffie gao’k de ontbijtbördjes mä eff’m afwass’n, ik bin doa net mee bezig a’k achter mien ’n behoorlijke klap heure, ik schrikke mien ’t laplazerus. Ik vliege nao buut’n en zie dat d’r ’n krèie teeg’n de ruute van de lösstaonde keuk’ndeure an is evloog’n en hartstikke dood op de grond is neer evall’n. Ik pakke ‘t beessien op en ik bekieke dat diertjen is goed en denke bie mien eig’ns hoe ’t kump dat mens’n wel ent’n, en holtdoev’m èèt mä gien krèi’n, ’t is toch ok gewoon ’n stuksien vleis? Mit dat diertjen in mien beije hand’n begin ik niejsgierig te wödd’n hoe dat beesien d’r uut zol zien zonder jässien. Vrogger he’k genog kipp’m eslacht dus ik wete bes hoe’j dat mott’n doen en dus begin ik dat beesien te plukk’n. Naotuurlijk bin ik wel zo wies um dat baov’m de vuulnis container te doen want anders konn’ maarn, as Antjen weerkwam, de raap’m wel ’s gaar wean. Want Antjen? Die mot niks van dat gesmeer in huus hem.
A’k de veer’n d’r af hebbe verwonder ik mien d’r nog is aover woarumme ’n krèie nooit egèèt’n wöd, want noe ik um de jas uut hebbe kump d’r ’n knappe krèie veur de dag. Woarumme gien krèi’n en wel andere vogels in de pot. A’j ’t goed bekeek’n is ’t toch eigelijk zönde um zo’n mooi stuksien krèi’nvleis in de container te smiet’n?
Umdat ik toch mit ’t mes bezig bin begin ik ’t diertjen vädder schooon te maak’n en ok van binn’ zut ’t d’r goed uut. Niet dat ik ’n krèie op zol et’n, oh nee heur, doa niet van, begriep mien goed en a’k an Antjen denke? Ik heur ’t eur al zegg’n: “ ’n Krèie? Nooit van mien lèv’m”. Antjen is zo allemachtig secuur in dat soort dinger. As ze bieveurbeeld ok mä iets an ‘n ei zut dan mot ze die al niet meer en van ’n krèie mos ze helemaole niks hem en zo is ’t in alle opzicht’n.
Mä woarumme zo’j zo’n krèie eigelijk niet kunn’ èèt’n?
Zo zit ik doa mit dat bees de tied deur te breng’n en a’k op de klokke kieke dan zie’k da’k al weer ‘n uurtjen van de dag vädder bin.
Ik wol de geslachte krèie in de container gooi’n, mä inens bedenke ik mien dat de katte um misschien nog wel wil hem.
Op dat moment geet de deurbelle, ik legge ’t beessien op ’t aanrech en gao nao de veurdeure. A’k die lös doe schrik ik umda’k allene de bakker nog verwach hadde mä in gien geval mien allerakeligste zuunige nève Willem die doa an de deure steet. Ie weet wel die poestert, die misselijke, knieperige nève van mien, die altied alles te duur is en niks veur ’n ander aoverhef, die nève die nooit ene cent te vulle uut zal geef’m en die steet hier noe inens veur mien.
Hé had ’n kiste valappels veur de appelmoes onder d’ ärm en kwam die af lever’n umdat Antjen die besteld had dus ik liet um binn’komm’. Toen e de appels in de keuk’n neer zett’n wol e direk mä afrekenn’ dan ko’j dat ok niet meer vergèt’n. Noadat de appels ebeurd hef zut die kniepert, net veurdatte wil weggaon, de vogel op ’t aanrech ligg’n en zeg: “Toon heb ie wildbraod?”
Umdat die poestert mien iedere keer weer te glad af is begint die grieze massa bie mien in de kop te borrel’n en kump d’r ’n idee nao baov’m en dan bedenke ik inens wat. “Noe zal ik oe is pakk’n meneertjen”.
“Och”, zeg ik, “ ’n Holtdoeve die’k van de jager hebbe ekreeg’n. Mä ik witte niet wa’k d’r mee an mot, want zie, Antjen is ’n dag of wat weg en ik weete niet hoe’k die doeve klaor mot maak’n. Mot ’t soep wödd’n of mo’j ‘m braoj’n, ik weet ‘t niet”.
“Is ’n holtdoeve lekker Toon?”, vrög Willem.
“Oh”, zeg ik, “ie zoll’n de vingers d’r bie opèèt’n, zo lekker is ’n holtdoeve, ie kriegt d’r zo’n heerlijke wildsmaak van an de soep. Mä as ik oe d’r ’n plezier mee kan doen dan ma’j um meenemm’ heur, zoas ik al zei Antjen is d’r niet en ik kan ’t niet, oe vrouwe kan d’r denk ik bes ’n lekker soepien van kaok’n. Hier nem mä mee.”
Eff’m later zie ik Willem mit de auto de boch in de weg al umme drèj’n en doa geet e op huus an mit mien wild-braod, zoas hè dat nuumt.
De traone loopt mien aover de wange, wat heb ik doa ’n merakelse schik van. In gedach’n zie’k Willem al an de krèie zitt’n knoev’m. Veurige maond hatte ons nog ’n kippe eleverd die zo taoi was as ’n leer’n lappe, noe krigge zien verdiende loon. De hele väddere dag zie ik Willem veur mien mit ‘n krèie op zien bord.
’s Nachs dreum van ik van wild-braod en ik smulle de hele nach deur.
De volg’nde dag bin’k blie a’k Antjen an zie komm, gelukkig denk ik bie mien eig’n, noe kan ’t normale lèv’m weer beginn’.
Antjen dut eerst eur verhaal en vertelt mien dat ze ’t zo leuk hef ehad en ze had veur mien van Nelly ok nog ’n zak mit lekkere pruum’ mee ekreeg’n ok . Nou lekker waar’n ze in ieder geval wel, ik heb d’r drek mä ’n paar epruuft.
As Antjen de zak van de pruum’ in de container gooit zut ze doa zwärte veer’n inligg’n en vrög: “Wat heb ie dan edaon, hoe kom ie an al die zwärte veer’n in de container?”
Ik schiete in de lach en vertelle eur in geur’n en kleur’n hoe’k onze nève Willem te pakk’n heb enomm’. De traon’n loopt mien d’r alweer bie aover de wange.
Ik hadde niet anders verwach dan dat Antjen ok in de lach zol schiet’n en op zien minst mit mien mee zol jank’n, mä niks van dat alles, want Antjen betrok helemaole en wödd’n zienderoog’n spierwit.
“Antjen”, zeg ik, “Antjen wat is d’r, wö’j niet goed? Mo’k de dokter bell’n? Antjen, zeg is wat verdorie nog an toe. Ie gaot mien toch niet dood?”
Antjen zeg nog steeds niks en de oog’n begint eur in ’t heufd te dreij’n en dan inens vlög ze aoverende en rent nao de WC en is nog net op tied as ’t èèt’n van de hele dag d’r uut kump.
As Antjen ’n bitjen bedaard is en zich weer in de keuk’n op de stoel löt neerploff’m begint ze te lipp’m.
Dan krieg ik de kans um eur eindelijk is te vraog’n wat d’r noe toch an de hand is.
“Antjen, ie komt hier goed gemutst en mit ’n gezonde kleur de keuk’n in en inens wö’j zo wit as ’n dooj’n en ie spiejt mien de hele WC onder, vertel mien dan es wat d’r is”.
Antjen kik mien an en begint ’n bitjen te lach’n terwijl ze zeg: “Mo’j is luuster’n Toon, dat ik inens zo misselijk wödde dat heb ik an oe te dank’n ”.
“Wa …, wa…, hoe kan dat dan?” begin ik te stotter’n.
Dan kump ’t verhaal dat Nelly vanmiddag mos wärk’n en dat ze toen vanmaarn um elf uur bie eur was vertrokk’n en toen eff’m deur ejaagd was nao Willem. Zien vrouw had dat zo leuk evonn’ dat ze eur evraogd had um te bliev’m èèt’n en dat ze doa holtdoev’msoep had ehad. De soep was zo lekker ewes dat ze allemaole twee keer hadd’n op eschep.