In deel Ι van dit verhaal heb ik al verteld oaver koakles veur mann’n in Lier’n. Noa een paar dag’n kreeg ik een reactie van mien breur, Hans (iele weet wel, de schriever van Freek Flodderbokse). Zien herinnering wi’k oele niet onthouw’n.
Dat ’t joar 1963 de boek’n in zol goan as een historisch joar mit een bärre winter was al wel duudelijk en as afsluuting van dat joar had de mann’n koakgroep ‘t plan op ‘evat puffetjes (oliebollen) te goan bakk’n. De koakless’n van “streekhuishoudschool de Beekvallei” hadd’n zien vruch af’eworp’n en de keerls hadd’n de smaak te pakk’n.
D’r dien’n zich echter nog wel een probleem an, “woar doe wie dat”? Gien ene van de keerls kreeg ’t veur mekaar dat ze doar hun eig’n keuk’n veur moch’n gebruuk’n. Stuk veur stuk veurzag’n de vrouw’n dat ‘t een grote smeerboel en pruttel zol gev’n en een hoop geknooi. Ma Lier’nse keerls bint niet veur één gat te vang’n en Reinder Ruutpolle (de Groot) kwam op ’t lumineuze idee dat de boerderieje van zien oaverbuurman Wim van Gaart (Hartgers) lèèg ston. Wim en zien Mina war’n eerder die decembermoand in 1963 mit hun gezin vertrokk’n noa de Lierderstroate. De nieuwe eigenaar was nog niet begonn’n mit verbouw’n en dus was één en één twee.
En zo gebeur’n ’t dat op oudejoarsdag van dät gedenkwaardige joar een groep keerls mit emmers vol puffertjes beslag, beslag lei op ’t bakhuus van Molenberg 1. ’t Ouwe fornuus was bliev’n stoan en kreeg gien tweede lèv’n an de Lierderstroate (of eigenlijk een därde lèv’n, ma doaroaver zo meer). Lekker wärm op’estoak zol ’t fornuus zien laatste taak vervull’n. Veur, as ’t per ongeluk toch niet wärm genog zol wödd’n in ’t bakhuus, was in iets wärms onder de kùrke veurzien.
Of ’t kwam dat de puffetjes zo lekker dans’n in de heite öälie? ma de keerls rak’n ok steeds meer in de öälie, en dan ku’j d’r op wach’n dat d’r stärke verhal’n komp. Reinder wis zelfs nog oaver de “historie van ’t fornuus”. ’t Was december midd’n joar’n därtig toen Wim, nog een ongetrouwde knaap, besloot zien siester veurroad, zoas kanonslag’n en voetzuukers, al vas dreuge te legg’n achter de kleppe van ’t oav’n gedeelte van ’t fornuus.
Sinds dat d’r gas was an’eleg gebruuk’n moeder Hanna de oav’n toch niet meer. Bie winterdag mos Wim altied knoll’n plukk’n op ’t bouwland wat op de bult lag, teg’noaver bakker Berends en Jan van Appe (Wilbrink) bie de Katt’nkuule. Moeder Hanna besloot een beste panne snärt te koak’n en ja dan konn’n die nieuwerwetse gaspitt’n niet op teg’n een ouderwetse wärmtebron en dus besloot ze ’t fornuus an te mak’n. Nou ie kunt wel roaij’n wat d’r toen gebeur’n. ’t Kwam d’r in elk geval op neer dät Wim vanaf ’t knoll’nland op de bult inens een enorme paddenstoel-wolke uut de schoorsteen van zien ouderlijk huus zag komm’n en dat zien vrees wödd’n bevestig bleek wel, want ’t fornuus was al zien ring’n en deurtjes kwiet en moeder had de schrik in ’t lief.
An Waander de smid was toen de taak ’t fornuus weer te fatsoener’n en zo te zien was um dat goed ‘eluk want zo’n kleine därtig joar later luujen bijna heel Lier’n ’t joar van 1963 uut mit een schale puffertjes op toafel ‘ebakk’n op ’t opgelapte fornuus.
ps. Of 't fornuus ooit een därde lèv'n hef 'ekreg'n is niet bekend. 't Zol ma zo kunn'n wèèn dät een metaal detector uutsluutsel kan gev'n.
